Mecha

Mecha (jap. メカ, meka^?, ang. mechanical robot) – są to duże fikcyjne humanoidalne roboty najczęściej o przeznaczeniu wojskowym (choć nie jest to zasadą), sterowane przeważnie przez umieszczonego w jego wnętrzu pilota, niemniej mogą być także autonomiczne bądź też zdalnie sterowane. Jest także podgatunkiem shōnen.

Etymologia

Słowo "mecha" pochodzi od języka japońskiego meka (メカ), będącego skrótem angielskiego słowa "mechanical" (mechaniczny). Choć w języku japońskim mówiąc "meka" można mieć na myśli cokolwiek zaawansowanego technologicznie (np. bronie, samochody, komputery lub jakieś inne urządzanie) to (głównie przez liczne seriale anime oraz mangi o mecha) poza Japonią jako mecha rozumie się humanoidalne wielkie roboty bojowe.

Informacje

Mecha przedstawiane w produkcjach zachodnich oraz wschodnich znacznie się różnią. Mecha w produkcjach japońskich są zazwyczaj bardzo zwinne i przerażająco szybkie będąc przy tym zdolnymi do precyzyjnych działań (np. delikatne podniesienie cywila ręką a następnie ucieczka z terytorium wroga). Mecha projektowane przez firmy amerykańskie mają prawie zawsze charakter czysto militarny, a w wyglądzie i działaniu są realniejsze (np. MechWarrior).

Mecha są zawsze bardzo potężne, a posiadanie jednego (lub samo bycie pilotem) zazwyczaj jest związane z organizacjami wojskowymi bądź wysoką pozycją w strukturze państwa lub organizacji.

Istnieją jeszcze mecha cywilne, przystosowane na przykład do przenoszenia wielkich ciężarów bądź prac budowlanych. Dostępność takich pojazdów jest zazwyczaj na podobnym poziomie jak w realnym świecie do buldożerów czy dźwigów.

Sterowanie

Można wymienić cztery główne sposoby sterowania mecha:

1. zdalnie z centrum dowodzenia lub przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji
2. za pomocą odpowiednich drążków, dźwigni itp.
3. poprzez mechaniczne przełożenie ruchów kończyn operatora na ruchy robota
4. poprzez mentalne połączenie pilota i mecha

Czwarty sposób pozwala na "zespolenie" się pilota z mecha, a tym samym pozwala mu poruszać się nim wyjątkowo płynnie i o wiele sprawniej, niżby to było możliwe przy użyciu jakiejkolwiek innej metody, takie "zespolenie" oznacza również, że urazy mechaniczne sprawiane maszynie pilot będzie odczuwał na własnej skórze - ten element jest często wykorzystywany w mangach lub anime, aby zwiększyć dramaturgię powieści.

Warto również wspomnieć, że istnieje podział na 2 typy Mecha:

• SUPER ROBOT-są to Mechy kolosalnych rozmiarów, obdarzone wysoką odpornością na uszkodzenia, niemal nie wymagające napraw. Najczęściej wyposażone są w potężne uzbrojenie w postaci gigantycznego miecza (Dancouga), Topora (Getter Robo) czy innej broni. Z reguły posiadają swój tzw. Charakterystyczny atak (Breast Fire dla Mazingera Z, Dankuuken dla Dancougi) Często pilotowane są przez obdarzonych tzw." Hot Blood"(niesamowita odwaga, tężyzna fizyczna) pilotów. Przykładem niech będą choćby Shin Getter Robo pilotowany przez Ryomę, Hayato i Musashiego, czy GaoGaiGar pilotowany przez Gai'a Shishioh.

• REAL ROBOT - są to Mechy mniejsze, obdarzone słabszym pancerzem i uzbrojeniem, ale za to szybsze i zwrotniejsze. Również pilot Real Robota nie jest tak często obdarzony "Hot Blood". Najsłynniejszym a zarazem pierwszym Real Robot był Gundam. Inne Mechy zaliczające się do tego gatunku to choćby Dragonar (Metal Armor Dragonar), Aestivalis(Martian Successor Nadesico), Valkyrie (Macross) czy AS (Fullmetal Panic)

Klasyfikacja Mechów najbardziej widoczna jest w cyklu gier Super Robot Taisen

Mecha jako gatunek

Mecha jest gatunkiem mangi i anime. Każda seria charakteryzuje się inną wizją świata i samych mecha, zazwyczaj jednak w tego typu produkcjach cała fabuła kręci się wokół mecha i ich pilotów. Nazewnictwo też jest zazwyczaj zmieniane, na przykład mecha w popularnej serii Gundam są nazywane Mobile Suit'ami, natomiast w The Vision of Escaflowne są nazywane Guymelefami itp. Często występuje motyw transformacji mecha lub pojazdu głównego bohatera jest dość często wykorzystywany, po raz pierwszy transformację mecha pokazano w Getter Robo, później także w bardziej popularnym w Polsce anime Generał Daimos. W wyniku fascynacji transformującymi się mecha powstała cała seria komiksów, seriali animowanych oraz filmów, np. Transformers.

Początki

Pierwszą mangą traktującą o gigantycznych robotach był wydany w 1958 Gigantor (w 1963 wyemitowano anime na podstawie tej mangi). Manga ta zapoczątkowała popularny do dziś gatunek mecha. Warto jednak zauważyć, że nie był on sterowany przez pilota siedzącego w jego środku, lecz był zdalnie sterowany dzięki małemu urządzeniu, ktokolwiek je posiadał, kontrolował go. W 1972 wyemitowano Mazinger Z, było to pierwsze anime, w którym robot był pilotowany przez pilota siedzącego w jego wnętrzu. Warto zauważyć, że Mazinger Z jest najdłuższym serialem anime w historii mecha-anime, liczył 92 odcinki. Ważnym, mającym do dziś odbicie w wielu serialach elementem jest wprowadzone przez Mazingera wykrzykiwanie nazw ciosów podczas ich wykonywania, co jest praktykowane do dziś. Kolejnym prekursorem gatunku był Getter Robo (wyemitowany w 1974), wprowadził on, kontynuowany potem przez wiele serii, motyw składania jednego wielkiego mecha z kilku pojazdów i transformacji.

Mecha w grach

Choć w wszystkich tego typu grach pilotujemy mecha, to charakterystyka samych pojazdów jak i rozgrywki nie jest jednolita. Jest tutaj wyraźnie widoczny podział wizji twórców zachodnich i wschodnich. Istnieją zatem gry symulacyjne oraz akcji z mecha w rolach głównych. Te pierwsze mają charakter wojskowy i nie daleko im do bazujących na taktyce FPS, osadzonych w wojennych klimatach. W drugich natomiast przeciwnicy padają jak muchy, a w czasie projektowania dostępnych broni autorzy pozwolili sobie zaszaleć i można zazwyczaj powalczyć mieczami świetlnymi i wszelkiej maści laserami.

Symulacje

W grach symulacyjnych, w których główną rolę grają mechy, gracz ma oczywiście okazję wcielenia się w pilota mecha, ale samo pilotowanie go nie jest jedynym wyzwaniem stawianym przed nami, należy dobrze przestudiować zasady działania mecha i odpowiednio dobierać części i bronie tak aby osiągnąć optymalną wydajność swojej jednostki oraz przystosować ją do indywidualnych preferencji pilota. Dopracowanie gier tego typu rośnie z roku na rok i niektóre serie umierają śmiercią naturalną przez te lata, taką grą jest na przykład Heavy Gear. który niegdyś konkurował z MechWarriorem jednak "dożył" jedynie do 1999 roku, kiedy to wydano drugą część (Heavy Gear II został umieszczony wraz z lipcowym wydaniem magazynu Click! na płycie CD).

Jedną z najbardziej znanych symulacji mecha, na dodatek nadal żywą, jest MechWarrior, który doczekał się 12 części (choć w najnowszej części widnieje numer 4 - wytłumaczenie jest proste, wychodziły liczne gry w serii posiadające ten sam numer, ale inny podtytuł) oraz dwóch odsłon tej gry w formie MMO. W MechWarriora gra się jak w taktycznego FPS, liczy się dobra taktyka, przygotowanie i umiejętność zaskoczenia przeciwnika. Kontrolowanie mecha w MW należy do zadań wyjątkowo trudnych i trzeba poświęcić stosunkowo dużo czasu, aby nauczyć się sprawnie walczyć swoim mechem - jak wielu uważa, jest to bardzo dobre podejście do gameplayu, jako, że podkreśla realizm i złożoność tych robotów. Warto zauważyć, że jednym z ważniejszych czynników w MW jak i innych grach symulacyjnych z mechami jest wydzielane ciepło, ciężar sprzętu oraz pobór energii.

Kolejną serią wartą uwagi jest Armored Core (która podobnie jak MechWarrior doczekała się 12 części, choć dopiero w najnowszej (której premiera została ustalona na marzec 2007) odsłonie w nazwie będzie widnieć numer 4). Należy podkreślić, że nie jest to czysta symulacja a raczej połączenie cech symulacji i gry akcji, ideą stojącą za Armored Core jest przedstawienie dynamicznych walk mechów w połączeniu z olbrzymimi możliwościami przebudowy i modyfikacji pilotowanego mecha. Dużą część czasu gry w AC spędza się właśnie na modyfikowaniu i wybieraniu części do złożenia mecha dokładnie według swoich preferencji. Widoczną na pierwszy rzut okiem różnicą między AC a innymi przedstawicielami tego gatunku (w tym MechWarriora) jest widok z perspektywy trzeciej, a nie pierwszej osoby, jak to ma zazwyczaj miejsce przy konkurencyjnych produktach. Możliwa, a czasami wręcz zalecana, jest walka przy użyciu broni białej, co również jest typowym elementem AC, zazwyczaj znajdującym się jedynie w grach akcji. Armored Core w przeciągu dziesięciu lat (pierwsza część ukazała się, na PSX w 1997 roku) wykształcił nietypowy klimat łączący japońskie wizje super robotów, z zachodnimi wizjami urealnienia tego typu gier.

Gry akcji

Głównym przedstawicielem tego gatunku jest Zone of the Enders, znanego producenta gier Hideo Kojimy, tytuł średnio popularny, choć jego premiera zapowiadała wielki hit... Prawdopodobnie doszło do tego przez bardzo krótki i liniowy scenariusz i wydające się o wiele za wczesne zakończenie. Gameplay natomiast był czymś zupełnie nowym, nie widzianym dotychczas w grach z mechami - stawiono duży nacisk na dynamikę i płynność ruchów i trzeba przyznać, że to się udało. W drugiej części serii naprawiono błąd liniowego scenariusza i poprawiono odrobinę mechanikę gry. ZOE jest pierwszą grą pokazującą walki mechów z takimi graficznymi wodotryskami i dynamiką, zupełnie nie dbając o realność technologii - które są całkowicie fikcyjne, podobnie jak źródło zasilania mechów, tutaj zwanych LEV'ami, metatron, pozwoliło to jednak pokazać twórcom iż symulacje mechów nie są jedyną drogą.

Warto zauważyć, że Armored Core 4 najwyraźniej, idzie odrobinę w kierunku ZOE, stawiając tym razem jeszcze bardziej na dynamikę gry.

Mechy a rzeczywistość

Budowa prawdziwego Mecha jest bardzo trudna i z praktycznego punktu widzenia zupełnie nieopłacalna, jako, że mobilność takich pojazdów w rzeczywistości byłaby, odwrotnie niż sugerują to wszelkie gry lub mangi, znikoma i samo chodzenie dla takiego kolosa byłoby niemałym wyzwaniem... Prawdopodobnie dałoby się osiągnąć stosunkowo sprawne mechy, jednak "tradycyjne" czołgi oraz samoloty spełniają swoje zadania wystarczająco sprawnie, i nie istnieje wymierna potrzeba na prawdziwego Mecha.

Problemem często pomijanym przez twórców jest problem zasilania i chłodzenia podzespołów Mecha. Tak wielkie pojazdy (największe fikcyjne Mechy sięgają nawet powyżej 40 metrów, Mech Zearth w mandze i anime Bokurano osiągał 500 metrów wysokości) pobierają bardzo dużo energii, utrzymanie jej na wystarczającym poziomie do operacji Mecha na dłuższy czas byłoby poważnym problemem. Ten problem rozpoznano i wykorzystano do zwiększenia napięcia w Neon Genesis Evangelionie, oraz w najnowszej odsłonie Gundama, Gundam SEED. W grach zazwyczaj problemy z zasilaniem i chłodzeniem są pomijane. Wyjątkiem jest seria Armored Core, starająca się połączyć japońską wizję Mechów z stosunkowo realnymi ich zachowaniami (przegrzewaniem, niedoborem mocy itp.)

Realne Mechy

Mimo wszystko istnieje kilka realnych maszyn które można by uznać za mechy:

• Land Walker - Z wyglądu i teorii działania jest to jak najprawdziwszy mech, wyglądem przypomina Mechy prezentowane w takich grach jak na przykład Mech Warrior. Niestety nie porusza się on "naprawdę" chodząc, posiada wbudowane w nogi kółka, na których się ślizga w czasie "chodu".
• Plustech Forest Walking Machine - choć nie jest to pojazd humanoidalny, sposobem poruszania się i samym mechanizmem jak najbardziej przypomina Mecha.

Ciekawostki

• Na okładce albumu Reanimation zespołu Linkin Park widoczny jest mecha.

Ten artykuł jest w całości albo częściowo skopiowany z Polskiej Wikipedii
Został tu umieszczony na podstawie licencji Creative Commons. Szczegóły można znaleźć pod adresem Anime-Wiki:Prawa_autorskie.