Karuta

Przykładowe karty do rozgrywek karuty

Karuta (jap. かるた, karuta^?) to tradycyjna japońska gra karciana. Gra się kartami z fragmentami 100 poematów. Głównym celem karuty jest odebranie przeciwnikowi kart.

Podczas rozgrywek gracze w pierwszej kolejności układają przed sobą jedną talię charakterystycznych kart. Z drugiej talii osoba trzecia odczytuje kolejno napisane na nich fragmenty poematów. Po początkowym przeczytaniu fragmentu nienależącego do żadnego poematu, czyta się te właściwe - teraz zadanie graczy polega na odrzuceniu karty z wymienioną treścią. Jeśli gracz wyrzuci jedną z kart przeciwnika, konkurent traci ją. Rozgrywka kończy się wraz z odrzuceniem wszystkich kart przeciwnika.

Karty

Istnieją dwa główne typy kart stosowanych w karucie. Jeden z nich to yomifuda (jap. 読札, czytanie kart^?). Według yomifudy należy znajdywać karty, rozpoznając pierwsze lub ostatnie wersety. W drugim z rodzajów kart - zwanym torifuda (jap. 取り 札, złapanie kart^?) - nie jest to konieczne, ponieważ oprócz poematów na kartach znajdują się także małe ilustracje.

Odmiany

• Jōmō Karuta (jap. 上毛かるた, Jōmō Karuta^?) jest jednym z rodzajów karuty. Poprzez rozgrywkę poznajemy historię i ciekawe miejsca w prefekturze Gunma. Można ją zakupić w wielu sklepach na tym obszarze.
• Uta-garuta (jap. 歌ガルタ, Uta-garuta^?) - najpopularniejszy gatunek karuty. Skupiają się na nim większość rozgrywek i zawodów w Japonii. Polega na jak najszybszym odrzuceniu kart podczas wyczytywania. Podczas gry występują też wymiany zdobytymi kartami. Zawiera w sobie 100 poematów - każdy z nich zapisany jest przez innego sławnego poetę. Na zasadach uta-garuty opiera się coroczny międzynarodowy turniej karuty, gdzie Japończycy walczą o tytuł mistrza.
• Iroha garuta (jap. いろはがるた, Iroha garuta^?) jest odmianą bardzo podobną do uta-garuty. Różni się między nią stopniem trudności - ten rodzaj stworzony został głównie na potrzeby nauki karuty dla dzieci i początkujących graczy.
• Hanafuda (jap. 花札, Hanafuda^?) to typ przedstawiający w swoich kartach kwiatowe wzory - 48 kart skupia się na widokach przyrody w ciągu dwunastu miesięcy.

Ciekawostki

• Karuta to bardzo popularny sposób nauki wśród dzieci szkół podstawowych w Japonii. Raz na jakiś czas prowadzi się zajęcia przyswajające podstawową wiedzę (np. słówka w języka angielskim) z pomocą kart.
• Na karucie skupia się też seria anime i mangi - Chihayafuru. W opowieści główną rolę gra szkolny klub karuty, ćwiczenia i turnieje - wszystko po to, by zrealizować marzenie głównej bohaterki, by zostać mistrzynią karuty.