Krab i małpa
Krab i małpa- Japońska bajka. Znana również jako bójka kraba i małpy さる かに 合戦 (jap. saru kani gassen?). W bajce tej chytra małpa zabija kraba, a potem sama ginie zabita przez kraby. Głównym tematem bajki jest sprawiedliwość.
Streszczenie[edytuj | edytuj kod]
Pewien krab podczas spaceru znajduje kulke ryżową. Sprytna małpa oszukuje kraba wymieniając kulkę na nasiona persimony. Zdenerwowany krab wyrzuca nasiona ale zobaczywszy że urosło z nich drzewo rodzące owoce przestaje być zły. Prosi małpę aby wspięła się na drzewo i zerwała kilka owoców. Małpa zgadza się ale po zebraniu nie ma zamiaru zejść i dać krabowi owoce. Małpa zaczyna zrzucać niedojrzałe owoce na kraba. Gdy jeden trafia kraba a ten przed śmiercią rodzi małe kraby.
Dzieci chcą się zemścić na małpie. Przy pomocy kilku sojuszników: kasztana, kamienia młyńskiego, pszczoły i krowich odchodów, udali się do domu małpy. Kasztan ukrywa się w piecu, pszczoła w wiadrze wody, krowie odchody na podłodze a kamień młyński na dachu. Małpa wróciwszy do domu podchodzi do pieca aby się ogrzać. Kasztan uderza gorącem w nią i małpa parzy się. Gdy próbuje ochłodzić się w wiadrze - żądli go pszczoła. Zaskoczona małpa próbuje uciec z domu ale poślizguje się na krowim placku a kamień młyński spada na nią zabijając ją.
Warianty[edytuj | edytuj kod]
Tytuł historii, lista sojuszników i ataki są różna dla różnych części Japonii. W Kansai jednym z przyjaciół jest ropa naftowa. W książce z 1887 roku miejsce kasztana zastępuje jajko, a krowie łajno zastąpione jest wodorostami. Jajko atakuje małpę wybuchając, a małpa poślizguję się na wodorostach.
W wersji opublikowanej przez Andrew Lang krab gromadzi niedojrzałe owoce. Współczesne historię dodatkowo obniżają przemoc.
Japoński pisarz XX wieku, Ryunosuke Akutagawa napisał opowiadanie oparte na opowieści ludowej, w której po pomszczeniu śmierci matki kraby są aresztowane i grozi im kara śmierci.
W zupełnie innej wersji tej historii, gdy małpa wspina się na drzewo i zbiera wszystkie persimony, radzi krabowi aby zawiesił kosz na gałęzi. Gdy małpa zawiesza koszyk na cienkiej gałęzi, ona łamie się i kosz owoców spada. Krab bierze koszyk i ucieka z nim do dziury. Małpa mści się na krabie i oddaje kał do dziury. Krab szybko goli małpie zad. Od tej pory od tej pory małpy mają łyse pupy a krabom rosną włosy na szczypcach.
Podobne historie można znaleźć w Chinach, Korei i Mongoli oraz ludności Ajnów.
